Geleefd worden door jezelf

"Ik nam een afslag en liet het asfalt achter me. Voor me lag het ruim 300 kilometer lange parcours naar Bourke, met op 128 kilometer het dorp Tilpa en op 216 kilometer het dorp Louth, en ik had geen informatie over de kwaliteit van de weg. De eerste kilometers reed ik niet veel trager dan ik op asfalt gewend was. Ik was nu in een andere wereld. Er was totaal geen verkeer meer. Links en rechts was het land nog steeds in gebruik als landbouwgebied en ik zag met name schapen. Wist u dat niet alleen mensen maar ook dieren kuddegedrag vertonen? Eenmaal reed ik langs drie groepen schapen. De eerste groep vluchtte niet voor me weg en bleef rustig grazen. Er was een lam dat peilde hoe mama schaap over de situatie dacht. Mama bleef staan en daarom het lam ook. Groep twee hield me in de gaten, maar zag geen reden tot paniek, en groep drie evenmin. Tot het moment dat één schaap in groep drie het niet meer vertrouwde en wegrende. De rest van de groep volgde onmiddellijk. Ook groep twee volgde. In groep één, eerder nog de meest stoïcijnse groep en inmiddels de groep die me al bijna uit het zicht verloren had, was uiteindelijk nog de grootste commotie – mogelijk door de achterstand op de andere groepen – en in blinde paniek stoof de meute naar de horizon."

Mijn boek 'Vinnig meppen met een bos tulpen' is eindelijk af. Ik heb 397.449 woorden in een praktische volgorde gezet, voegde er 20 landkaarten aan toe en gebruikte 105 foto's voor omslag en binnenwerk. Soms denk ik nog weleens aan mijn planning van een jaar geleden. Mijn proeflezers zouden tot half januari 2024 de tijd hebben om mijn boek te lezen. Ik hield rekening met enige vertraging, maar verwachtte dat ik hun aanmerkingen en suggesties half februari verwerkt zou hebben. Vóór de zomer zou mijn boek uitgebracht worden. Het was een aandoenlijk naïeve planning. Het was niet half februari maar begin september toen ik de laatste opmerkingen afhandelde. En al snel was het zomaar december.

Het begon al goed in november 2023. 'Wat me direct opvalt is dat je de neiging hebt zinnen aaneen te smeden met komma's, en dat is niet gebruikelijk', zo kreeg ik te horen. Mijn eerste reactie was dat ik er in een volgend boek op zou letten, maar dat het ondoenlijk was om dat in het huidige boek allemaal nog te corrigeren. Maar later realiseerde ik me dat ik er niet onderuit kwam. Op zo'n moment wreekt het zich dat je zo'n kolos van een boek geschreven hebt. Ik had 800 pagina's met ieder 500 woorden. Ik moest nu iedere komma controleren. En als het daar nou bij bleef. 'Je alinea's zijn vaak enorme lappen tekst. Probeer ze op te breken'. Opnieuw ploegde ik mijn 800 pagina's door. En opnieuw, om weer een nieuwe reden.

In mei 2024 stopte ik met mijn betaalde werk, om fulltime te kunnen schrijven en op termijn weer te kunnen reizen. Ik had op dat moment mooie fantasieën over een schrijvend bestaan en over de vrije tijd die zou ontstaan door naast het schrijven niet meer te werken. Nog altijd leefde ik in een caravan op een camping, en er zou tijd ontstaan om te doen wat andere campinggasten deden: in de zon zitten, een boek lezen en in de buitenlucht een whisky drinken in het avonduur. Maar het had weinig met mijn nieuwe werkelijkheid te maken. 'You were always on my mind', zongen Elvis, Willie Nelson en Neil Tennant (Pet Shop Boys) in recente maanden geregeld in mijn hoofd, maar de tekst veranderde steevast in: 'Je was altijd aan het werk'. Want zo was het. Ik was altijd aan het werk. Negen uur per dag, zes dagen in de week. Bijna al mijn tijd ging in het boek zitten. Het was mijn missie, mijn heilige opdracht.

'Het zou wel praktisch zijn als er een landkaart opgenomen wordt bij het hoofdstuk over Kirgizië. Het is lastig om je zonder kaart een voorstelling te maken hoe de route daar precies loopt, met al die zij-expedities. Meer kaartmateriaal is sowieso welkom.' Ik raakte overtuigd van het nut van kaarten, maar hoe kwam ik eraan? Het kostte enig speurwerk, maar ik vond gereedschappen waarmee ik uit de voeten kon. Iets te enthousiast produceerde ik meteen voor ieder van de twintig reishoofdstukken een kaart en vroeg pas daarna om feedback. Het gevolg was dat ik ze alle twintig opnieuw mocht maken, nu consistenter, correcter, duidelijker. Daarna zou ook de drukker nog enkele correcties voorstellen. Het probleem met kaarten was hetzelfde als met tekst: je kunt eraan blijven schaven. Op een bepaald moment moet je stoppen, omdat de verbeteringen die je doorvoert hooguit nog door taalkundige dan wel cartografische experts worden waargenomen.

Ik ging mijn boek in eigen beheer uitgeven, zoveel was al vanaf het begin duidelijk. Ik ging niet leuren met mijn boek bij uitgevers en evenmin mijn auteursrechten verkwanselen. Misschien zijn door alle hedendaagse mogelijkheden uitgevers zelfs ouderwets en overbodig te noemen. Wat er precies mogelijk zou zijn geweest bij een uitgever zal dan ook een geheim blijven, maar de mogelijkheden die ik had kenden wel grenzen. Ik had een compact, dik boek in gedachten, maar ontdekte dat zo'n boek erg duur zou worden. Ik moest concessies doen om het betaalbaar te houden. Het formaat van de bladzijden moest vergroot worden om het aantal ervan te reduceren. Ook moest ik het lettertype verkleinen naar lettergrootte 10. Het uiteindelijke aantal woorden per bladzijde is een tikje ongebruikelijk, maar inmiddels kan ik zeggen dat het eindresultaat er desondanks zeer bevredigend uitziet.

Ik sloot mijn werkzaamheden af met een leuk klusje. Om een grafisch ontwerper (en mijzelf) een idee te geven hoe mijn omslag eruit moest zien, maakte ik zelf een ontwerp. Tot mijn grote vreugde werd mijn ontwerp door de drukker direct geschikt bevonden voor gebruik en had ik geen externe hulp nodig. Naast het ontwerpen van de kaft bleek ook het samenstellen van de fotopagina's een aantrekkelijke bezigheid en een uitvoerbare klus te zijn.

In het afgelopen voorjaar ging ik eens na hoeveel uren ik al besteed had aan het boek. Dat was niet moeilijk te bepalen. Ik had mijn werkroosters nog en als ik niet werkte, at of sliep dan schreef ik; ik hoefde maar weinig uren op het totaal in mindering te brengen voor overige werkzaamheden. Vanaf het moment dat ik het juiste totaal bepaald had, ging ik mijn uren actief bijhouden. De teller is in november gestopt bij 3868 uren. Het boek gaat over ruwweg het eerste kwart van mijn wereldreis; zou ik de uren besteed aan aantekeningen en blogs uit die periode in het totaal opnemen, dan moeten er nog 445 uren bij. Voor de aardigheid zocht ik op hoeveel uren ik in die periode gefietst had. Het waren er 2662. Schrijven kostte me dus anderhalf keer zoveel tijd als fietsen.

Ik genoot drie jaar van mijn werk in de loods. Toch vertelde ik op een dag aan de manager dat ik ging stoppen. 'Wat doe je?', vroeg ik mezelf weleens af. Ik gaf immers een leuke baan op waarmee ik ook nog steeds meer ging verdienen.

Ik genoot van mijn leven in mijn caravan. Toch liet ik, toen ik een lift terug naar de regio Rotterdam kon krijgen, een caravandealer een bod uitbrengen op mijn caravan en accepteerde dat. 'Wat doe je?', vroeg ik mezelf weleens af. Ik gaf immers een leuk bestaan op waaraan ik op zoveel momenten plezier ontleende.

Ik hoorde geregeld de vragen. 'Je bent zeker volop bezig met het voorbereiden van je aanstaande reis?'. 'Je kijkt er zeker al lange tijd naar uit om straks weer wereldfietser te zijn?' Eerlijk gezegd hield het me tot dusver nauwelijks bezig. Ik was altijd aan het werk. (Erger nog: ik keek vooral uit naar het schrijven van mijn tweede boek.)

Soms heb ik het idee dat ik geleefd wordt door mezelf. Ik voer de agenda uit die ik ooit bepaald heb. Alles wijkt daarvoor. En ook al vraag ik me soms vertwijfeld af waarom ik een mooie fase afbreek, toch weet ik uit ervaring dat de nieuwe fase mooier is.

Mijn boek is afgerond en in mijn huidige nieuwe fase heb ik twee taken: zorgen dat mijn boek verspreid wordt en zorgen dat mijn nieuwe bestaan degelijk voorbereid wordt. Wat dat laatste betreft: ik wil voor onbepaalde tijd gaan reizen. Ik wil fietsperiodes gaan afwisselen met schrijfperiodes. Zoals het er nu voor staat keer ik terug naar Zuidoost-Azië. Er zijn daar nog regio's waar ik niet of nauwelijks gefietst heb en ook regio's waar ik zonder visumrompslomp meerdere maanden achtereen kan schrijven. Ik hoop in de loop van januari weer daar in Azië te zijn. Ik heb besloten mijn afgetrapte Santos niet meer op te lappen, en met een nieuwe fiets aan een nieuw avontuur te beginnen. Omdat ik zweer bij een klassieke derailleur en Santos daarmee gestopt is, stap ik over op een Avaghon, het eigen merk van Bike4Travel uit Rotterdam. Wat het verspreiden van mijn boek betreft: ooit hoopte ik het voor een lief prijsje aan te bieden. Ik wilde vooral dat het verhaal gelezen werd en als ik een beetje bekendheid kon vergaren als schrijver dan was dat meegenomen. Ik zei al dat ik enige concessies moest doen wat afmeting en aantal bladzijden betreft. Maar er was meer. Bol.com blijkt nogal een schrokop te zijn en wil bijna vijftig procent van de verkoopprijs hebben, en dat terwijl de drukker ook niet voor niets werkt. Op Bol.com kon ik dus mijn lieve prijsje vergeten, al is 32,50 euro voor 600 pagina's nog steeds geen schandaal. Om toch enigszins te rebelleren tegen het systeem breng ik een versie met een andere kaft uit (wat het enige verschil is) die niet via het Centraal Boekhuis (Bol, boekhandels) verkrijgbaar zal zijn maar alleen op de site van de drukker. Die versie kost 25,00 euro plus 2,99 verzendkosten. Dat vind ik nou wel een lief prijsje, voor zo'n lijvig boek. Deze goedkopere versie (met een Kirgizisch bergtraject op de kaft) is inmiddels te koop. De bol-punt-com-boekhandelversie (met een Kazachs theehuis op de kaft) volgt nog.

Nog één ding. Mijn oude Santos heeft me naar alle hoeken van de wereld gebracht: van Baja California naar Japan, van de Noordkaap naar Zuid-Afrika. Na negen jaar trouwe dienst staat hij nu met diverse mankementen in de garage. Met de aanschaf van een nieuwe fiets stop ik er geen geld meer in, waardoor hij nu vooral ruimte inneemt. Weet iemand een aardige bestemming?

Mijn boek staat hier:

www.boekenbestellen.nl/boek/vinnigmeppen