Vluchtplan Hongkong
Door: Richard van Dijke
Blijf op de hoogte en volg Richard
15 September 2013 | Hong Kong, Hong Kong
De grootte van China wordt wel eens overschat, vind ik. Kijk nu naar mij, een paar weken geleden berichtte ik nog vanuit Kirgizië, en nu is China reeds doorkruist. Eerlijkheidshalve moet ik er bij zeggen dat ik een klein stukje gevlogen heb, hooguit vanaf de Kirgizische hoofdstad Bishkek tot aan Hongkong. Dat lag niet in de lijn der bedoelingen, maar het kon niet anders.
In Bishkek nam ik ruim de tijd voor e-mails, blog en dergelijke. Na een kleine twee dagen werd het tijd om vooruit te kijken en die kluif op te pakken: het regelen van een visum voor China. Ik dook het internet op om me te gaan voorbereiden en zag onmiddellijk dat mijn werk er al weer opzat. Ik las:
-Vanaf 12 augustus 2013 worden in Bishkek uitsluitend nog Chinese visa verstrekt aan ingezetenen van Kirgizië.
-Verlenging van een Chinees visum mag de oorspronkelijke duur van het visum niet overschrijden. Deze maatregel wordt effectief per 1 september 2013.
Wanneer je een Chinees visum regelt buiten het land waar je woonachtig bent wordt je hooguit 30 dagen China gegund. De laatste regel betekende dat ik maximaal 60 dagen in China kon verblijven. Ik had er 90 nodig. Ik had een probleem. Ik kon geen visum krijgen en al had ik er één dan nog was China niet in zijn geheel te befietsen. Ik ging mijn mogelijkheden na. Kon ik elders geen visum krijgen? Jawel. Ik kon terug naar Oezbekistan om in Tashkent een visum te halen. Maar het opnieuw verkrijgen van een Oezbeeks visum zou me drie weken kosten, ik zou honderden kilometers terug moeten reizen, een moeizame procedure moeten doorlopen en weer terug moeten reizen naar Kirgizië. Het zou me zeker anderhalve maand kosten. En dat terwijl ik al moest kokhalzen bij het woord Oezbekistan. Die optie ging de prullenbak in. Tadzjikistan dan? In Tadzjikistan ging het hard dezelfde kant op als in Kirgizië, las ik. Als het nog mogelijk was hier een Chinees visum te krijgen, dan was dat slechts een gering kansje. En een Tadzjieks visum was niet het gemakkelijkst te verkrijgen visum. Opnieuw prullenbak. Kazachstan dan. Voor dat land kon ik in drie dagen een visum krijgen en ik zat op nog geen 300 km van Alma Ata waar zich de Chinese ambassade bevond. Maar ik las over wachtrijen. Over reizigers die hun tent opzetten voor de ambassade, om een kansje te maken om die dag geholpen te worden. Ik had alweer gegeten en gedronken. Prullenbak. Bedenk hierbij dat met het idee om mijn visum in een buurland te halen het probleem dat ik China slechts voor twee derde kon befietsen nog niet opgelost was. Ik zou één derde versneld per trein moeten doen om binnen de 60 dagen te blijven, maar ik wilde per se iedere meter over land op eigen kracht afleggen.
Was ik onverstandig geweest door pas de laatste mogelijkheid om een visum te verkrijgen, in Bishkek, aan te grijpen, met alle risico's van dien? Nee, ik kon het mezelf niet kwalijk nemen. Bishkek was op mijn route veruit de eenvoudigste plek om een visum te verkrijgen, vanwege de aanwezigheid van een 'fixer', een persoon die je alle rompslomp uit handen neemt en tegen een vergoeding voor jou de zaken op de ambassade regelt. Overal elders is het verkrijgen van een Chinees visum een omslachtig drama.
Er waren nog wat onaangename opties. Wachten tot het tij keert, tot de Chinese ambassade weer visa verstrekt. Maar dat kon makkelijk een half jaar duren. Of een jaar. Prullenbak. Een andere mogelijkheid was het inschakelen van een bureau in Nederland. Paspoort opsturen, valse vluchtboekingen meezenden (boeken, printen en cancellen), valse hotelboekingen en een vals dag-tot-dag reisplan voor 3 maanden (mijn echte reis zou door semi-autonome gebieden gaan en nooit goedgekeurd worden). Nog afgezien van het gedoe zou dit zo twee maanden kunnen duren. En dan was ik ook nog mijn paspoort voor die tijd kwijt. Als ik 'm ooit nog terug zou zien. Prullenbak.
Het was me duidelijk. Ik had me klemgereden. Ik kon niet meer voor- of achteruit. Ik kon niet om China heen want Birma zit dicht aan de westkant, en na de ervaringen van de afgelopen maanden krijg je mij sowieso met geen stok Pakistan en India in omdat ik er compleet zou ontsporen, dus er moest hoe dan ook gevlogen worden. Ik puzzelde op de route en werkte een plan uit waarin mijn reisschema omgegooid werd. Nú het traject van over een jaar gaan doen, dus fietsen van Maleisië naar Nieuw-Zeeland, terug naar huis voor een pauze, met een in Nederland verkregen Chinees visum terugvliegen naar Bishkek en dan fietsen naar Maleisië. Het was een plan dat uitvoerbaar bleek. Ik gooide het in de groep op Facebook. Vrienden adviseerden me om dat moeilijke China gewoon te laten voor wat het is en mijn fietsreis voorbij China voort te zetten. China kon altijd later nog. Omdat ik vrij star vastgehouden had aan het idee om het gehele traject van Nederland naar Nieuw-Zeeland te befietsen voor zover er land onder mijn voeten lag, had ik deze mogelijkheid over het hoofd gezien. Het klonk aantrekkelijk. Ik werkte het uit. Ik voegde wat gebieden aan de route toe, kon netjes tussen alle zware regenseizoenen doorfietsen en er lag zowaar een mooi nieuw plan klaar. Ik vond het mooier dan mijn eigen gekunstelde plan om het traject op te knippen, want daarin lag heel het idee om van A naar B te fietsen in duigen. Maar dit nieuwe plan had één bijzonder groot nadeel met mijn eigen plan gemeen. Eén van de grootste charmes van het reizen per fiets is de geleidelijkheid van het veranderen van het decor. Heel langzaam zie je het uiterlijk van de mensen veranderen, het uiterlijk van de omgeving. Van de kenmerken van gerechten, van de taal. Vliegen naar het Verre Oosten zou betekenen dat ik plotseling in de jungle gedropt zou worden. Ik wilde daar graag zijn maar niet op deze manier. Ik wilde die jungle met mijn eigen ogen zien ontstaan. Helemaal vanuit kale berggebieden, vanuit de kou, via vlakke rijstvelden, over groene heuvels. Ik wilde er voor werken. Ik moest het verdienen. Dit plan lag niet in de aard van mijn fietsreis, het was te gemakkelijk. Alsof je naar de top van de Mount Everest wilt en een helikopterpiloot zegt: 'Oh, ik breng je wel even'. Nee, dit voelde toch niet goed. Maar nog geen prullenbak. Dit was het beste plan B.
Plan A was een bekend noodscenario. Zonder visum kon je naar Hongkong vliegen. In Hongkong zijn bureaus waar je je paspoort en een pasfoto inlevert, je vult een applicatieformulier in met de assistentie van het personeel en dat is dat. Een dagje geduld en hier is uw visum. Ik dubbelcheckte de informatie, en ook al waren er signalen dat het niet meer zo eenvoudig ging als voorheen, toch leek het er op dat deze optie werkte. Maar mijn probleem van de 60-dagen-limiet was hiermee niet opgelost. China van Kirgizië tot Laos doorkruisen binnen 60 dagen per fiets is alleen weggelegd voor de groten der aarde. Niet voor mensen die na 100 kilometer op een dag een beetje moe beginnen te worden en af en toe een rustdag of een fles whiskey nodig hebben. Maar dat probleem loste zich vanzelf op. Ik herlas het West-Chinese deel van het verslag van wereldfietser Adam Glover. Hij arriveerde eind september 2011 in China vanuit Kirgizië. Hij kreeg te maken met sneeuw, met kapotgevroren bidons, met dagen waarop de temperatuur niet boven het vriespunt uitkwam. Vóór mijn reis had ik gedacht wel wat tijd te kunnen winnen op mijn schema en de kou voor te zijn. Maar eind september naderde hard. Ik was niet voorbereid op de kou, ik had geen dikke winterkleding. Dat had een reden: ik heb toch geen zin om langdurig door de kou te rijden, want ik haat het. Mat andere woorden: ik realiseerde me dat ik al te laat was om door West-China te fietsen, ik moest het hoe dan ook schrappen. Daarmee bleef ik binnen de tijd die mij gegund zou worden.
Mijn plan was compleet. Vliegen naar Hongkong, visum ophalen en terugvliegen naar een nader te kiezen punt in China om de fietstocht te hervatten. Werd mij een visum geweigerd dan zou ik mij op een ideaal, centraal punt bevinden om waar dan ook heen te vliegen.
Ik was nog niet klaar met Kirgizië. Het oorspronkelijke plan was: visum in gang zetten, week fietsen in Kirgizië, visum ophalen en in een kleine twee weken naar de Chinese grens rijden, maar dat ging nu allemaal niet door. Maar Kirgizië was te bijzonder om nu zomaar achter te laten. Eens per week was er een vlucht naar Hongkong met een acceptabele reistijd voor een dito prijs. Ik plande een 13-daagse fietstocht door Kirgizië, reserveerde twee volle dagen nadien in Bishkek voor de voorbereiding op de vlucht, boekte de vlucht en stapte weer op de fiets.
Het was iets nieuws, fietsen uitsluitend voor het plezier zonder uiteindelijk een meter dichterbij Nieuw-Zeeland te komen. Ik vreesde dat dat wel eens motivatieproblemen op kon leveren op minder aangename delen van het traject, want rijden zonder plezier maakt een pleziertocht zinloos. Maar gelukkig hield ik me niet zo bezig met het grote doel tijdens het fietsen, het bleek niet zoveel uit te maken. Het werd een bijzondere tocht. Ik reed naar het grote meer Ysyk Köl om een deel van de waterlijn te kunnen volgen. Daarna wilde ik het binnenland in voor een tocht over diverse bergpassen. Maar de beste kaart van Kirgizië die ik had kunnen vinden was niet zo'n beste kaart. Applicaties van Google en Osmand hadden me gewaarschuwd dat mijn route doodliep, maar ik keek naar mijn kaart, dacht 'Waar rook is is vuur', rekende op een doorgang en begon te klimmen. Het werd een prachtige tocht, langs bergweiden met paarden, langs besneeuwde bergwanden, langs meren en over hoogvlakten. Maar de weg werd steeds minder een weg en na een dag moest ik toch concluderen dat mijn elektronische hulpmiddelen gelijk hadden. Ik moest dezelfde weg terug naar het meer en was veroordeeld om het hele meer rond te rijden, voor honderden kilometers, want er waren geen andere mogelijkheden meer om het binnenland in te rijden. Maar het was niet erg. Ik had het naar mijn zin. Dat gevoel bleef, ook toen duidelijk werd dat ik het interessantste deel van het meer al achter de rug had. De weg verliet de waterlijn en links en rechts was er landbouw. Ik had er al snel geen aandacht meer voor. Er gebeurde iets merkwaardigs. Want ook de weg was goed en eiste mijn aandacht niet op, ik trapte lekker door. Geen mens om me heen trok mijn aandacht. De temperatuur lag op 25 graden. Niet te koud en niet te warm; het eiste mijn aandacht niet op. Ik had nauwelijks dorst bij deze temperatuur, dus de inname van water was beperkt en vroeg geen aandacht. Kortom: mijn benen deden hun werk wel, niets trok mijn aandacht en daarom kwamen mijn hersens in een andere toestand terecht: de fantaseermodus. Ik had de ideale toestand bereikt om toekomstplannen uit te werken en dat gebeurde dan ook volop. Het voelde geweldig, uren achtereen fietsen en allerlei ideeën uitwerken. Het was uitermate nuttig en verhelderend. Niet alleen de toekomst kwam aan bod, ook het verleden kreeg een beurt. Mijn kindertijd kwam langs, ik herbeleefde vakanties, hoorde langvergeten songs en reclame- en tv-jingles uit de jaren 70. Wat de toekomstplannen betreft ben ik blij dat ik mij inmiddels in de comfortabele positie bevind dat ik steeds beter weet wat ze waard zijn. Ik ben bijna een half jaar onderweg en herken een goed plan als ik er één bedenk. Ik raak simpelweg meer ervaren, en weet steeds beter wat goed voor me is en wat niet. Ik realiseer me dat ik met het voorgaande wat nieuwsgierigheid opwek en zal enkele sluiers oplichten. Andere plannen laat ik nog even rijpen. Voor de huidige route hebben mijn nieuwe inzichten weinig gevolgen, op twee na. Het traject Sumatra - Oost Timor is een traject van 3 maanden. Dat vind ik bij nader inzien wat te lang. Omdat het toch maar arbitrair is vanuit welke plaats ik naar Australië vlieg kort ik de tocht in tot 1,5 maand en benut de verkregen tijd om een intermezzo in Japan mogelijk te maken, volgend jaar zomer. In Japan wil ik de focus op het fietsen iets verkleinen en die op het bestuderen en ondergaan van de cultuur iets vergroten. Dit wil ik in een latere fase nader uitwerken. Mijn enthousiasme over Kirgizië benadrukt ook het belang van Nieuw-Zeeland voor mij. Nieuw-Zeeland was altijd een beetje een sta-in-de-weg omdat het zo lastig in te plannen valt. Net als Nederland heeft het zuidereiland van Nieuw-Zeeland namelijk maar twee dagen zon per jaar. Maar het moet absoluut een onderdeel worden van mijn reis, want ik schat in dat het een land is dat heel goed bij me past. En het heeft nog belangrijke punten voor op Kirgizië. Voorzieningen en hygiëne zijn beter, ik kan me verstaanbaar maken.... Als de temperaturen het toestaan kon mijn verblijf aldaar wel eens wat gerekt worden. Voor de langere termijn zie ik de rol van Afrika ernstig krimpen. Het is een prachtig continent, maar ik denk niet dat het voor mij geschikt is om te befietsen. Ik ben er drie maal eerder geweest en er zijn veel regio's waar het waarschijnlijk niet zo gaat boteren tussen mij en de bevolking. En dan heb ik het niet eens over Ethiopië, waar het een traditie is om fietsers met stenen te bekogelen. Aan de andere kant krijgt Zuid-Amerika steeds grotere proporties in mijn plannen. Ik kon het wel eens erg naar mijn zin gaan krijgen in de meest ontwikkelde delen van het continent (Chili, Argentinië), en met mijn hang naar bergachtige gebieden gaan ook Peru en omstreken vermoedelijk een belangrijke rol toegewezen krijgen.
Over mijn belangrijkste plan ga ik over enkele maanden meer melden.
Leuk, al dat gedroom, maar ik keer weer even terug naar de realiteit. Ik ondernam hier en daar toch nog wat pogingen om te ontsnappen aan de hoofdwegen, maar ieder ervan 'mislukte'. Ik stuitte op steile hellingen vol gruis waar ik mijn fiets tegenop moest duwen, op wegen die meer op rivierbeddingen leken, op wasbordwegen waaraan over de volle breedte niet te ontsnappen viel, op zwermen fruitvliegjes die veel van mij hielden, of van de geur die ik na al die dagen verspreidde. Maar het was niet erg. Ik genoot, en vaak was het toch erg mooi ondanks dat er nauwelijks te fietsen viel. Daarna droomde ik steeds weer verder op de hoofdwegen.
Na die 13 dagen was het mooi geweest. Ik keerde terug naar het door mij zo geliefde hostel Interhouse Bishkek met overal wifi, een terras, een huiskamer, eetkamer met tappunt voor heet en koud water, een wasmachine, een pc, een keuken... Ik genoot van patat en mayonaise en ijs en koffie en bier en chips en een groot bord pasta. Tijdens het prepareren van die pasta kwam een goede bekende de keuken binnenlopen. Het was fietscollega Frédéric. Zat in precies hetzelfde schuitje en naar nu bleek ook in precies hetzelfde vliegtuigje als ik; hij had dezelfde vlucht geboekt. Ik moet daarbij zeggen dat onze ontmoetingen en gemeenschappelijke acties minder toevallig worden nu we elkaar volgen op Facebook. We besloten deze fietsloze periode gezamenlijk voort te zetten en boekten twee bedden in een hostel in Hongkong. Ik vond het een bijzonder prettige gedachte deze fase niet alleen te hoeven doen. Ik was verheugd geweest dat ik twee weken eerder een in het hostel achtergelaten fietsdoos had kunnen confisqueren met het oog op het transport van de fiets naar Hongkong, maar toen ik uiteindelijk met pikzwarte handen naast een bijna volledig ontlede fiets stond moest ik tot mijn spijt concluderen dat de doos toch echt te klein was. Gezamenlijk gingen we nu op jacht naar grotere fietsdozen. We slaagden hier niet in. Met de schamele oogst van één te kleine doos keerden we terug, beiden hadden we nu één doos. Als de fiets niet in de doos past, dan moet de doos maar om de fiets. Ik zette mijn fiets weer in elkaar en beiden beplakten we onze fiets met stukken karton. Het moest maar zo. Meer konden we niet doen. Op de luchthaven had men hele andere ideeën over het verpakken van een fiets. Een fiets moest ingepakt worden in plastic. Daar was een speciale service voor die 10 dollar extra kostte. Ik had twee vrije middagen extra kunnen hebben in Bishkek, maar ach, ik weet nu nog weer iets beter hoe een fiets in elkaar zit.
In één slapeloze nacht vlogen we naar Hongkong. Met een hoop geld kregen we met behulp van een ingehuurd busje onze fietsen, onze bagage en onszelf voor de deur van ons hostel. Vanuit de simpele, relatief kleine recht-toe-recht-aan laagbouwblokkendozenstad Bishkek waren we in de vochtige, drukke wolkenkrabberneonglittermetropool Hongkong beland. Maar dat was niet de grootste cultuurschok. De grootste schok was de reizigersscene. Vanuit de wereld van de bedaarde, plannende 30-plussers die hun tocht per paard voorbereidden of hun reis naar Mongolië, kwamen we terecht in de Oost-Aziatische backpackersscene die, zo lijkt het, uitsluitend bestaat uit twintigers die druk praten over bungee-jumpen en andere gewaagde dingen die op het must-do lijstje in de Lonely Planet gids staan. Er waren allemaal jonge, blonde dames. 'Valt er hier nog wat te neuken?', wilde ik roepen maar ik was netjes opgevoed en schaapachtig en bleu ging ik over tot de orde van de dag. Het was vrijdag en Frédéric en ik besloten om de vaart er in te zetten en nog voor het weekend de visumwielen in beweging te zetten. Samen met een Duitse togen we naar een visumbureau dat goed aangeschreven stond. Het verliep even simpel als op het internet beschreven stond, met dat verschil dat er vier werkdagen overheen zouden gaan voor het paspoort weer opgehaald kon worden. En ik had geen garanties. Een Amerikaanse die me vooruit gereisd was had me eerder laten weten dat haar in Hongkong een visum geweigerd was. Ik had hoe dan ook een verplichte vakantie van minimaal 6 dagen. Maar Hongkong beviel me wel, op het eerste gezicht. En er viel weer genoeg te plannen voor het vervolg van de reis. Ik zou mijn tijd wel doorkomen. En ergens in de nabije toekomst gaat de teller, die nu stilstaat op 11526 kilometer, weer lopen. En ik hoop dat dat in China is, en dat ik ook daar weer, met alle beperkingen en verboden aldaar op het gebied van elektronisch berichtenverkeer, mijn ervaringen kan delen met de buitenwereld.
-
15 September 2013 - 11:44
Erik De Boer:
Hai Ries,
Boeiend verslag en prachtige foto's weer. Gaaf!
Hongkong is idd heel wat anders dan Kirgizie. Vanuit volslagen desolate landschappen naar wolkenkrabbers en enorme drukte. Het heeft allebei zijn charmes wel of niet?
Waarom zou je ontsporen in India en Pakistan?
Groetjes en tot snel!
Erik -
15 September 2013 - 12:56
Lawrence:
Thank Richard! Weer erg boeiend om te lezen! Knap ook hoe je met al die planswijzigingingen omgaat. Lijkt me erg moeilijk om je hoofd erbij te houden. Op naar het volgende verslag!
Greetings
lawrence -
15 September 2013 - 16:31
Mirjam:
Heel benieuwd hou het je afgaat,
Ik had net op tijd vernomen dat ze ook in Korea zijn gestopt de Chinese visa af te geven,
dus ik heb het net op tijd in Japan nog kunnen regelen.
Maar meer dan 30 dagen zat er daar echt niet in...
Misschien dat ik via HongKong nog een keer kan proberen.
Hoorde wel van een stel fietsers die hun fiets en alle spullen in China hadden gelaten om snel in HongKong een nieuw visum aan te vragen. En die kregen ze dus niet.
Mooi jammer.
Groetjes Mirjam
(cyclingdutchgirl) -
17 September 2013 - 07:34
Richard Van Dijke:
Het is geweldig om door zo'n monsterlijke, vreemde stad te dwalen, Erik. Al zou ik graag weer verder fietsen, wel een hoop gedoe op deze manier. Oh, en ik zou ontsporen in Pakistan en India omdat ik niet zo van drukte om me heen hou tijdens het fietsen. En in India is het zo druk, daar vind je zelfs mensen terug in je broekzak en in je ondergoed. En in Pakistan verwacht ik weer niets anders dan roepend volk langs de kant van de weg, net als in Oezbekistan.
Het blijft een hele puzzel, Law. Hoe kom ik met mijn hele hebben en houden in China terecht? Maar we komen er wel uit.
Ik had gezien dat je met dezelfde materie bezig was, Mirjam. Je moet inderdaad goed weten welke keuze je maakt. Even dacht ik aan de optie om mijn fiets en bagage achter te laten in Kirgizië, maar dan zou het een dure en omslachtige grap worden als mij een chinees visum geweigerd zou worden. -
18 September 2013 - 19:10
Rob:
Hoi Richard,
Mooi verhaal weer. Kirgizië klinkt erg goed. Nog wandelaars ontmoet?
Groet,
Rob -
19 September 2013 - 04:54
Richard Van Dijke:
Nee, campers en fietsers. Maar wandelaars zijn er vast ook wel. -
28 September 2013 - 18:52
Anita:
Hoi Richard,
Leuk om te lezen - hoe het je nu allemaal vergaat en hoe je de toekomst overdenkt en vervolgens tegemoet treedt! Blij ook dat de toon inmiddels weer gezellig is en ook blij, dat je goed bent opgevoed. Dat laatste komt de naam van ons volkje in den vreemde immers ten goede. :-)
Veel plezier en mooie avonturen!
Grtz,
Anita
P.S.1 Jemig 11.526 km is echt veeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeerrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr!!! Hoeveel nieuwe banden heb je daar voor nodig gehad?
P.S.2 Onlangs in Rotterdam naar de tentoonstelling over Da Vinci geweest. Die man moet ook heel wat af gedacht hebben zo in de loop van zijn leven. Het was echt heel bijzonder om bij elkaar te zien, waar hij zich zoal allemaal mee bezig heeft gehouden. Moest er ff aan terug denken door jouw fantaseermodus.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
