Ik ben Pedrito Loco niet - Reisverslag uit San Pedro de Atacama, Chili van Richard Dijke - WaarBenJij.nu Ik ben Pedrito Loco niet - Reisverslag uit San Pedro de Atacama, Chili van Richard Dijke - WaarBenJij.nu

Ik ben Pedrito Loco niet

Door: Richard van Dijke

Blijf op de hoogte en volg Richard

07 Februari 2018 | Chili, San Pedro de Atacama


Nooit eerder was ik in een hostel dat geen waterkoker had en geen stroom had in de slaapzaal. Nouja, slaapzaal.... hok. Een meter links van mijn bed stond een stapelbed, rechts ook. Alle bedden waren bezet. Lekker intiem. Ik had mijn spullen in de gang laten staan en ben alleen in de nacht het hok ingegaan om een paar uurtjes te gaan liggen. Ik vertrok in de ochtend en bleef hopen op fatsoenlijke accommodatie, ooit.

Cachi lag op zo'n 2400m hoogte. Ik moest naar de pas Abra del Acay, op 4895m hoogte. Dat was niet niks. In Tadzjikistan kwam ik eens tot 4655m, in Peru tot 4720m, maar zo hoog als hier had ik nog nooit geklommen. Ik fietste naar steeds hogere valleien, langs herders met geiten. De wind nam toe, de temperatuur daalde merkbaar. Een enkele keer moest ik door een stroom water rijden. De vlakten werden gaandeweg leger en bij 3000m hoogte was extra kleding benodigd. Kou was iets van een tijd geleden. Ik hield iets verderop halt en bewaarde de rest voor de volgende dag. Met hier en daar een kleine afdaling tussendoor zou ik nog bijna 2000m moeten klimmen en dat wilde ik in een dag gaan proberen. Ik had wel eerder 2000m omhoog gefietst, maar altijd óf met tussentijdse forse dalingen, zoals in China, óf vanaf een veel lager punt, nooit vanaf 3000m. Ik was benieuwd naar de fysieke gevolgen van zo'n 'sprong'. Ik twijfelde of het na zo'n korte nacht in het hostel niet verstandiger was om bij te slapen, maar koos toch voor een vroege start om de top te halen en mogelijk weer wat te kunnen dalen om het lichaam niet te veel te beproeven op grote hoogte. De start van de tocht was me te tam, het stijgingspercentage lag veel te laag en dat kostte onevenredig veel energie en betekende dat het vervolg des te steiler zou zijn: de klim van ca. 2000m zou ik afleggen over 40 km, maar halverwege de rit was ik nog maar 400m gestegen. Ik kreeg te maken met honden die zich in eerdere regio's voorbeeldig gedroegen maar hier regelrechte misbaksels waren. De doorwadingen werden heftiger en natte voeten waren niet meer te voorkomen. Later verdwenen de bewoning en de honden, en werd de omgeving droger. Twee lama's vochten om een vrouwtje door hun nekken tegen elkaar te slaan, en toen er een dekking ingezet werd vluchtte het vrouwtje en rende rakelings langs me. Vergeet de honden, pas op voor lama's! De klim viel me uiteindelijk mee, tot ik ongeveer bij 4600m was. Toen moest ik iedere 20 hoogtemeters stoppen, om uit te hijgen en mijn hartslag omlaag te krijgen, al lukte dat laatste op een gegeven moment nauwelijks meer. Maar eerder dan verwacht was ik boven, mijn fietscomputer gaf een te lage hoogte aan. Ik had mijn hoogste pas in mijn fietscarrière gehaald. Ik had 1980 hoogtemeters op de teller staan en kon voor het eerst in jaren mijn lijstje met 'meeste hoogtemeters' bijwerken (in Noorwegen heb ik afgelopen zomer op twee afzonderlijke dagen ook rond de 2000m geklommen - denk bv. aan de dag met die avondklim van 1300m -, maar ik reed daar helaas met fietscomputer zonder hoogtefuncties). Maar het leed was nog niet geleden. Want nu ik klaar was met de zware inspanning werd duidelijk hoe koud het was. Het was 1,8 graad. En nu mocht ik afdalen. De pijn in mijn vingers verbijtend rolde ik 500m naar beneden tot ik een doodlopend gravelpad zag, en dat was de eerste geschikte kampeerplaats die ik tegenkwam. Ik had de proef goed doorstaan, er waren geen signalen van hoogteziekte geweest, ik had alleen een verhoogde hartslag en ademhaling gehad. Ik had in tegenstelling tot destijds in Tadzjikistan ook geen ademhalingsproblemen bij het in slaap vallen die avond, had ook geen last van kou, maar sliep wel uiterst slecht op 4400m hoogte, ondanks inspanningen en een slaaptekort. Vreemd genoeg gaat slapen na een slapeloze nacht ineens prima als de ochtend nadert. Daar had ik geen boodschap aan en ik stond op. Nu ik de pas achter me had liggen moest er een beslissing gemaakt worden. Bleef ik route 40 volgen richting Bolivia, of ging ik westwaarts naar Chili? Ik was eigenlijk helemaal nog niet klaar met Argentinië en wilde de noordelijkste provincie Jujuy nog rondfietsen. Maar mogelijk paste dat net niet meer binnen de mij toegekende 90 dagen. Ik besloot nog even in Argentinië te blijven en indien nodig kortstondig Bolivia aan te doen om weer een nieuwe periode van 90 dagen in Argentinië te krijgen, al had ik daar maar ca. een week van nodig om na Jujuy alsnog Chili te bereiken.

Ik liet het gebergte achter me en reed over gravel door een wijde leegte. Leegte op hoogte is anders dan eerder in Patagonië. De temperatuur is lager en dat scheelt aanzienlijk in het aantal vliegende insecten, die laten zich meestal niet zien bij temperaturen onder de 20 graden. Planten zijn hier niet bewapend, en er is eigenlijk voornamelijk lang, droog, hard gras en waar water over de vlakte stroomt kort moerasgras. Ik was op weg naar San Antonio de Los Cobres en speurde de omgeving af toen het vlakbij moest liggen, en plotseling openbaarde het zich onverwacht in een diepte. Het was een verrassende plaats die in niets leek op de kitscherige toeristenplaatsjes eerder op de route. Dit was een typisch woestijndorp, uitgerekt, met brede straten. Ik bevoorraadde mezelf, lunchte in het park en behield ondanks overdadige hoeveelheden mayonaise op mijn broodjes knakworst een schone snor. Het vervolg van route 40 viel me zwaar. Deze zanderige rivierbedding had alleen op mijn wegenkaart een nummer, de Argentijnen hadden dat waarschijnlijk uit schaamte achterwege gelaten. Ik had volstrekt geen zin in deze worsteling, ging dit tot de Boliviaanse grens zo door? Ik stopte en pakte de kaart erbij. Ik had feitelijk maar twee opties: doorgaan of terugkeren en naar Chili rijden. Ik vond omkeren best drastisch, blijven staan kwam me ook vrij zinloos voor en dus ging ik maar door, tegen mijn zin in. Gelukkig verbeterde de situatie doordat de bedding en de 'weg' gescheiden werden, dit had een gunstig effect op het wegdek. Gaandeweg werd de route acceptabeler. Automobilisten staken hun duim omhoog als ze me zagen en trokken een 'Respect dude'-gezicht. Ik wás ook een zeldzame verschijning, ik ontmoette geen andere fietsers of motorrijders op dit deel van de route. Ik reed door mooie groene dalen de provincie Jujuy binnen en kampeerde die avond op een vlakte met zicht op een vulkaan. Het was koud en ik dacht eraan hoe kort geleden het was dat ik tot de zonsondergang moest doorfietsen om niet geroosterd te worden in mijn tent. Al met al was ik blij dat ik doorgezet had deze dag.
De volgende dag lunchte ik in een lieflijke vallei met enorme rotsblokken, het zag er fantastisch uit. In de middag ging de 40 door het gehucht Huancar. De weg voerde door zulke krappe steegjes dat ik bijna intiem werd met de bevolking. Dit was in niets Argentinië meer, ik had het idee midden in Bolivia te fietsen. Bruine gezichten, hoeden, vlechten, armoede en pluizige lama's met strikjes waren wat ik zag. Ik fietste verder tussen wonderlijk gekleurde bergen en sliep in een klein privé-valleitje met rood zandsteen. In de ochtend volgde een wilde rit, een slingerroute met enorm steile korte klimmen en afdalingen naar het dorp Susques. Het was gedaan met de buurtsupers, vanaf nu werd het eten sprokkelen bij kleine kruideniers. Dingen aanwijzen achter de toonbank en vragen wat het kost. In de middag reed ik in de zon met een shirt over mijn hoofd. Na bijna vijf jaar fietsen word ik vreemd genoeg vatbaarder voor verbranding en moet vreemde fratsen uithalen om de zon uit mijn gezicht te weren. Ik heb het idee dat tegenwoordig daglicht alleen al voldoende is om mijn neus te verbranden. Op fotogenieke wijze klom ik deze middag naar grote hoogte en had weer een moeizame nacht. Misschien dat mede daardoor mentaal het een en ander niet goed zat de volgende ochtend. Ik wist dat ik genoot van de speciale momenten, maar voor het merendeel reed ik omhoog over gravel tussen heuvelwanden met struikjes en graspollen. Deed ik gewoon mijn werk. Zeven uurtjes trappen, uren noteren, 'prettige avond', uitklokken en op naar het avondmaal. Ik was al ruim 2,5 maand bijna non-stop aan het fietsen. Ik had een zware behoefte aan een echte stop, meerdere dagen in een eigen kamer, zodat het fietsen daarna weer bijzonder werd. Gelukkig lag Bolivia voor me, met zijn goedkope accommodatie. De noodzaak Argentinië te verlaten kon wel eens een gunstig neveneffect hebben. Ik ging op pad en bleef op en neer rijden tussen 4000 en 4300m, ik zag veel lama's, zowel wilde lama's met lichtbruine kleur en weinig vacht, een soort gazelles met x-benen, als de snoezige, donzige boerderijlama's met lintjes en overige ornamenten. De doorwadingen waren deze dag goed te doen. Net als in Zuid-Argentinië is ook hier een enorme hemel, en in deze contreien zie je met name 's middags overal concurrerende onweerswolken, en vandaag raakte ik ingesloten door grijsheid en bliksem. Ern automobilist waarschuwde me voor hagel verderop. Het was niet eens het weer dat me deed stoppen, ik was het klimmen zat. Ik zette de tent op tussen fraaie rotsformaties op een heuvel en was net op tijd binnen toen er een forse hagelbui neerkletterde. De volgende dag was ik minder fortuinlijk. Al voor drieën was ik omsingeld en kreeg nu wel hagel over me heen. Gelukkig stond de wind, en ook de hagel, in mijn rug, maar soms werden ook mijn oren geraakt en daar was ik minder blij mee. De hagel ging over in regen. Het ging me tegenstaan, de neerslag, de dreiging van neerslag... Ik had toch heel zorgvuldig een route gekozen door de droge delen van Zuid-Amerika?
De Andes was anders dan ik had verwacht. Ik dacht aan wegen langs steile, bruine wanden, met beneden een rivier. Veel hoogte, veel diepte. Maar er zijn juist vooral veel vlaktes, met meestal aan de zijden heuvels, soms dichtbij, soms ver weg. Ik reed weer door een vlakte met monsterlijke keien en aansluitend zag ik bergen met vele kleuren; deze ervaringen maakten de reis bijzonder. Ik hoopte dat ik in het gehucht Pacoine wat voedsel zou kunnen vinden. Het lag tegen een gele berg en maakte een uitgestorven indruk. In de straten liepen bijna alleen lama's. Ik kon geen winkel vinden. Ik zag een meisje lopen en vroeg of er ergens één was. Ze leidde me naar een huis en een mevrouw ging een sleutel halen. Even later ging een deur open en daar was een kleine kruidenierszaak. Ik vond wat ik zocht voor de komende dagen en kon er weer tegen.
De volgende dag werd ik compleet verrast toen ik aan een klim bezig was en de weg plots de diepte in ging terwijl ik nog veel hoger moest. Ik werd gedropt in een kloof, daar hield de weg op. Er stond een bord met informatie: route 40 zou 11 km lang door de bedding van de rivier gaan. Aanvankelijk vond ik het niets maar ging deze twist toch waarderen. Aan beide zijden rezen steile wanden omhoog en overal waren cactussen. Ik kreeg het gevoel alsof ik door een drooggevallen Grand Canyon fietste, al was dit een Little Canyon. Ik reed 'stroomopwaarts' en na het verlaten van de kloof werd de helling steiler, en nog later werd ik beloond: ik had een fantastisch uitzicht over een berglandschap dat leek op een grote verzameling wallen en dat zich uitstrekte tot aan de horizon.
De dag erop was ik minder enthousiast. Ik had niet verwacht dat ik ineens kilometers lang langs stomvervelend boerderijland zou rijden. Maar van het aantrekkelijke parkje met beelden in Cieneguillas werd ik weer vrolijker en via doordeweekse heuvels gevolgd door een mooi gebergte kreeg ik zicht op een bijzondere sliert bebouwing. Het waren twee bijna aaneengegroeide plaatsen, La Quiaca en Villazón. Er zat alleen een grens tussen. La Quiaca was Argentijns en Villazón Boliviaans. Ik kon erheen rollen maar besloot te wachten tot de volgende dag. Om mogelijk maximaal te kunnen genieten van een bijzonder moment. Want daar aan de andere kant van de grens lag de betaalbare wereld. Zou het gaan gebeuren dat ik de volgende dag mijn eerste betaalbare eigen kamer ga vinden onderweg sinds 13 april vorig jaar in Vraneşti, Roemenië? Ik las een paar uur in een bedding en zette mijn tent op. In de nacht kwam het tentdoek heel dichtbij me liggen. Dat was geen goed teken. Ik deed mijn schoenen aan, zette een haring weer vast en nagelde direct maar alle scheerlijnen aan de grond. Ik deed mijn oordoppen weer in en sliep door de storm. In de ochtend reed ik eerst langs vuilnis, daarna kwamen de honden en toen de bewoning. Even stond ik in het centrum van La Quiaca stil bij het einde van route 40, de route die ik drie jaar geleden een paar duizend km zuidelijker ontdekte. Zonder woord of bord hield het hier op. Het was ook het einde van zo'n 750 km gravel. Een paar jaar geleden zou ik niet gedacht hebben dat ik dat ooit zou doen. Ik schonk La Quiaca verder geen aandacht en reed direct naar de grens. Buiten stond een unit met loket en ik kreeg een stempel in mijn paspoort en een bon. Verderop vroeg ik waar ik mijn Boliviaanse stempel kon krijgen. 'Dat is die bon, daarmee kun je 90 dagen in Bolivia verblijven', zei de geüniformeerde man. Goedemorgen, er zijn lastigere grensovergangen geweest. En toen keek ik mijn ogen uit. Alles om me heen puilde uit van de producten. Vrijwel ieder stuk onroerend goed was een winkel met uitstalling op de stoep. Ineens was alles te koop, de hele dag. Ik zag miljoenen schoenen en dat bood hoop want die zocht ik nog steeds. Ik had het gevoel dat ik net uit een streng communistisch land kwam waar producten op gezette tijden op geheime locaties met bonnen verkrijgbaar waren, rechtstreeks het rijke, nee arme westen in waar alles verkrijgbaar was. Argentinië blijft absoluut mijn favoriete fietsland, maar wat is het behelpen als je iets nodig hebt. Het was nog maar enkele dagen geleden dat een meisje voor mij zocht naar de vrouw met de sleutel van de enige (verborgen) winkel in het dorp. Ik liep naar een pinautomaat en kreeg gratis een boel geld. Ik zag een tweesterrenhotel en checkte de prijs. Een tientje voor een kamer met eigen badkamer en wifi en ontbijt. Ik was heel snel klaar met mijn kamerjacht. Na 6 à 7 mokken koffie en een douche ging ik op zoek naar een restaurant. Die vond ik met gemak. Ik koos een kotelet met patat en rijst en wat sla. Op tafel stonden mayonaise, ketchup, mosterd en een hete saus. Man, wat smaakte alles goed! Stel je even voor dat je in oktober je laatste echte warme maaltijd at. Ik hoef dat denk ik niet duidelijker te maken. Ik hoestte twee euro zevenendertig aan bolivianos op en verliet tevreden het pand.

Vijf dagen bleef ik in Villazón en genoot tot de laatste minuut. Eindelijk was er ruimte voor alles wat elders te veel tijd of geld kostte of onmogelijk bleek te zijn. Tweemaal per dag ging ik naar een restaurant om op krachten te komen. Ik at koekjes gevuld met marshmellows en hele speciale chips. Ik kocht handschoenen voor de volgende afdaling. Volgens de verkoopster waren ze voor 'chicas' maar ze pasten, waren handig en niet roze dus het boeide mij niet. Verder was ik zo blij met mijn kamer met internet dat ik in het weekend een volksfeest buiten langs me heen liet gaan. Terecht, zo bleek later, want het ging hier om een (besloten) bruiloftsviering in de evenementenzaal die bij het hotel hoorde. Zelfs toen in mijn laatste nacht het lawaai om 3 uur 's nachts ophield deed ik liever nog een uurtje extra Youtube dan dat ik ging slapen. Slapen kon altijd nog. Eén ding lukte niet. Schoenen kopen. Ik kon het niet. Ik werd zo overweldigd dat ik niet meer wist wat ik wilde. Niets was geprijsd, alle schoenen bleken na verwijdering van de prop papier een te kleine maat te tonen, en passen en beslissen op straat of in een piepklein winkeltje, onder permanente aandacht.... nee. Ik gok op Chili en hoop dat mijn huidige schoenen het houden. Ik had weer Argentijnse pesos nodig dus pinde ik dollars en wisselde ze bij een wisselkantoor om in pesos, dat leek me slimmer dan pinnen in Argentinië gezien die absurde commissie. No soy Pedrito Loco (ik ben Malle Pietje niet). Ik stond er versteld van hoeveel geld ik kreeg en had er een klein probleem bij: hoe kwam ik er weer vanaf? Niet in La Quiaca, zo bleek toen ik weer aan de andere kant van de grens stond. Ik zocht naar een supermarkt, maar ja, alles dicht of onvindbaar. Gelukkig had ik een klein voorraadje voedsel bij me.

De herstart was moeizaam, ik reed door regen langs boerenland. Maar na anderhalve dag verdween het prikkeldraad, kwamen cactussen terug in beeld en de heuvels dichterbij, en brak de zon door. En dus sliep ik tevreden in cactusland op mijn tweede avond. Over één ding was ik minder tevreden: aan één kant van de binnentent bleven de ritsen open na het dichtritsen, een euvel dat ik eerder meegemaakt heb met andere tenten. Maar er schijnt een remedie te zijn: met een tangetje kun je de achterkant van de ritssluiting wat inknijpen en dan werkt het weer als vanouds, zo las ik in een fietsblog. Ik kan nog niet testen of het werkt, ik moet eerst op zoek naar een tangetje. Maar ondertussen is er hoop.
Humahuasi heeft een historisch centrum en trekt veel toeristen. Ik vond het er druk, maar na het verdijnen van een omroepwagen met megafoon wat het plots een stuk aangenamer. Ik lunchte er in het park en had een lange afdaling in het vooruitzicht. De zon scheen en ik had ook nog eens uitgeslapen. Wat een leven. Zoals wel vaker gaat dan alles mis. Eerst kwam de zware tegenwind. Toen diarree. Regen. Saai landbouwgebied. Krappe wegen. Normaal verkeer maar ik was niets meer gewend op die lege wegen in de vorige weken dus: druk verkeer. Lekke band. Pomp en reservepomp kapot. Met kunst- en vliegwerk kreeg ik de hele boel weer rijdend en sloeg af naar het westen, naar Purmamarca. Purmamarca is een toeristenplaatsje. Omdat ik er geen accommodatie nodig had en direct weer kon vluchten was ik mild in mijn oordeel. Ik zag hostels, veel souvenirwinkels, restaurants, een enkele bar en een park met musicerende backpackers. Rond het park waren kleurrijke stoffen en hoeden uitgestald. Leuk om even met je motorvrienden te vertoeven, leek me. Ik had hier geen motorvrienden dus kocht ik een grote fles cola voor de komende twee dagen en reed verder. Het was zwaar klimmen en ik kwam de bewoning maar niet uit. Later wel, tijdelijk, maar dat was omdat er naast de weg geen grond meer was. Ja, afgrond. Uiteindelijk kon ik laat op de avond in deze kloof mijn tent toch nog kwijt in de droogliggende rivier. De volgende dag ging de klim door. Binnen een uur begon het te regenen. Waarom is hier iedere dag regen? Het is hartje zomer. Toen ik mijn huiswerk deed voorafgaand aan de reis en een steekproef nam van plaatsen in deze regio zag ik bij iedere plaats vermeld staan 'The climate in ... is called a desert climate. There is virtually no rainfall during the year'. Grappenmakers. Ik was het spuugzat. Als het niet regende dan was je er wel voor aan het vluchten, want er was altijd dreiging. Voor nu moest ik blij zijn dat er een stukje berm was waarin ik kon gaan zitten in de regen om te lunchen; ik moest eten om die zware klim aan te kunnen. Het was één van mijn meest miserabele reismomenten. Na de lunch ging het klimmen beter, maar er stak een dikke mist op waar het gewoon doorheen bleef regenen. Ik zag niets meer van de wereld om me heen, alleen de 50m asfalt voor me. En dat was voldoende om te zien waaraan ik ontsnapte. Want plots was er beweging en lawaai. Ik remde af en keek verbijsterd naar wat er zeven meter voor me gebeurde. Een deel van de bergwand stortte in en deponeerde zo'n 80 cm puin op de weg voor me. Ik keek naar de keien die in het puin lagen. Stel dat ik zo'n joekel van 50 cm doorsnee tegen mijn enkel had gekregen, of op mijn knie. Dan was mijn avontuur voorlopig voorbij en mocht ik één of meerdere maanden revalideren.
1500m klom ik omhoog in de mist en mocht daarna een klein stukje afdalen. Een klein stukje maar want in de afdaling was er een afslag die ik moest nemen. Het zat zo: er zijn in het uiterste noorden van Argentinië twee wegen naar Chili, één over de noordelijke bergpas Paso de Jama en één over de zuidelijke Paso de Sico. De noordelijke route ging over asfalt, de zuidelijke over gravel en die laatste leek me mooier en avontuurlijker. Ik zat op de noordelijke route en nam nu dus gebruik van de eerste mogelijkheid om op de zuidelijke route terecht te komen. Maar het was nogal een dubieuze weg. Drie keer reed ik door taaie rode klei en moest die van mijn banden en remmen verwijderen om verder te kunnen. 's Avonds zag ik op mijn kaart dat me heel veel doorwadingen te wachten stonden. En dat terwijl ik door mijn watervoorraad heen begon te raken en snel op de zuidroute terecht moest komen om vocht aan te schaffen, want natuurlijk water is hier bijna per definitie bruin. Ik zette mijn opties op een rij en stelde de beslissing uit tot de volgende ochtend.
Het werd me heel eenvoudig gemaakt. Ik zag de net opgekomen zon verzwolgen worden door de mist en er waaide een spray in mijn gezicht. In de tent waren mijn slaapzak en tassen nat door de hoge luchtvochtigheid. Ik liet dit kleipad voor wat het was en besloot terug te keren naar het asfalt om voorlopig de noordroute aan te houden. Een paar uur later was ik erg blij met deze beslissing want ik reed over de Salinas Grandes, een groot zoutmeer waar een dam overheen gelegd was. Ik zag hoe de bergen prachtig weerspiegeld werden in het water en de witte hopen zout contrasteerden mooi met de dreigende lucht op de achtergrond. Na het meer was het prettig fietsen over een kaarsrechte weg, maar op een zeker moment was er een zorgwekkende ontwikkeling. Rechts van mij zag ik water over het land stromen. Niet door voorgevormde geulen maar direct over het normaal zo droge land. Hoe verder ik fietste, hoe meer het begon te kolken. Mensen begonnen me te waarschuwen. Verderop zou de route door wateroverlast geblokkeerd zijn. Ik kon weinig anders doen dan doorfietsen en zelf gaan kijken. En jawel, daar was het punt waar de waterstroom dermate groot was geworden dat de weg niet langer ontzien werd. Er lag een enorme, wild stromende plas van een paar honderd meter lang op de weg. Twee mannen regelden het verkeer en beeldden uit dat het water verderop tot aan de dijen kwam. Dat leek me wat overdreven want ik zag dat auto's niet verder dan tot hun bumper in het water kwamen. Toch zag het er hevig uit, vooral door de stevige stroming. De mannen opperden dat ik even zou wachten, dan kon ik later met een kleine vrachtwagen of pickup een stukje meeliften. Dat leek me een acceptabel plan gedurende één minuut, en toen herinnerde een inwendig stemmetje mij eraan dat ik geacht wordt iedere meter op eigen kracht af te leggen. En dus ging ik op onderzoek uit om te zien of ik om de plas heen kon lopen. Dat kon inderdaad, maar dat zou een lange, zware tocht worden van ruim een uur want er was nogal een groot gebied overstroomd. En dus zat er eigenlijk maar één ding op: dwars door de plas. Ik stroopte mijn broek op en ging een poging wagen. Ik schatte in dat fietsen onmogelijk was en dat was een heel goede inschatting. Met grote stappen plonsde ik door de watermassa die net boven de assen van mijn wielen uitkwam. Als er een auto passeerde kreeg ik golven op me af van 70 á 80 cm hoog, genoeg om mijn voortassen onder water te zien verdwijnen. Enkele minuten later stond ik aan de overkant en uiteindelijk hield ik nergens waterschade aan over. Die horde was genomen. Het was voor mij het bewijs dat de noordroute naar Chili de enige acceptabele optie was om verder te gaan; als het asfalt door overvloedige regenval al in een meer veranderde, hoe zou de gravelroute er dan uitzien? Hoe dan ook, het plezier was even voorbij want, hoe kon het ook anders, het ging regenen en het was gedaan met de rechte weg en ik mocht 400m omhoog.
Ik kruiste route 40 in het dorp Susques waar ik ruim twee weken eerder al was. Ik had hier een missie: ik moest een groot deel van mijn pesos uitgeven. Ik sprokkelde bij diverse kruideniertjes voor 45 euro aan voedsel bijeen en had toen nog voor zo'n 13 euro aan pesos over. Dat bewaarde ik voor een volgende dorp. Ik reed verder, klom 500m en kwam terecht op een prachtige zoutvlakte genaamd Salar de Oloruz, die deed denken aan een woestijn. Niet zomaar een woestijn maar de Atacama-woestijn, en dat was niet zo vreemd want die lag hier niet zo gek ver vandaan. Ook na de zoutvlakte bleef ik door woestijnland fietsen. Toen ik de allerlaatste mogelijkheid naderde om alsnog op de zuidelijke route over Paso de Sico terecht te komen twijfelde ik even, maar toen ik bij de afslag aankwam en zag dat ik al binnen vijf meter een doorwading moest trotseren hoefde ik niet lang meer na te denken. Kon ook niet want er stonden drie honden heel hinderlijk te blaffen, zodanig dat denken schier onmogelijk werd. Normaal zou het voor mij lood om oud ijzer geweest zijn, maar mijn interesse voor de Paso de Sico was gewekt door een Frans stel dat zeer enthousiast was geweest. De vrouwelijke helft had in met een schitterend accent verklaard: 'The wynde can be very strong, but the scèneries are so beautiful!'. Het zal voor een andere keer zijn. Ik reed over een rechte weg op een vulkaan af. Die vulkaan lag in Chili. Ervoor lag grensplaats Jama naast opnieuw een zoutvlakte. In Jama maakte ik mijn laatste geld op. Uitgerekend nu kreeg ik het gevoel dat ik eens wat vitamines moest scoren en had volop fruit gekocht en maar nauwelijks later herinnerde ik me dat dat nou precies het product is waarmee je Chili niet binnenkomt. Ik verstopte alles in mijn slaapzak en reed naar de douane, maar ik was te laat; de grens was al een uur dicht. Ik reed zeven km terug en zette de tent neer in de heuvels, op een vlakte met zwart vulkanisch gesteente en even dacht ik dat ik weer in IJsland was. Ik had nu in ieder geval ruim de tijd om mijn fruit te consumeren.
Ik kreeg een kaart met vijf vakjes. Het was de bedoeling dat ik stempels ging verzamelen. Er waren vijf rijen voor de afdelingen migratie, politie, de Argentijnse en Chileense douane, en de afdeling landbouw om fruit te weren, en ik moest bij iedere afdeling een stempeltje halen. Ik vroeg me af, om tien uur in de ochtend, of ik deze dag Chili nog zou halen en bedacht dat qua stempeljacht de Elfstedentocht waarschijnlijk een eenvoudigere opgave zou zijn, maar hier en daar kreeg ik als fietser een speciale behandeling en stond toch voor de middag al aan de andere kant. Leuk detail: de ochtend viel op mijn 91e dag in Argentinië. Mijn visa run naar Bolivia was behalve aangenaam ook terecht geweest. Ik klom 200m door niemandsland en genoot van het prachtige panorama toen ik boven was: ik kon in bijna alle richtingen misschien wel meer dan 100 km ver kijken en zag vulkanen, valleien, puinvlaktes en zandduinen.

Ik reed Chili binnen en bevond me nu echt in een woestijn: een rozige ondergrond met gele pollen stug gras, kale bergen en watervlaktes met flamingo's. Een middag lang genoot ik van de wereld om me heen. Daarna stak er een krachtige tegenwind op, werd het kouder en dreigde er regen en ik scherpte mijn definitie van een woestijn nog verder aan. Er was hier nauwelijks een mogelijkheid om te schuilen en ik zette mijn zinnen op een verzameling losse rotsen in het landschap voor me. Ik had gedacht er binnen een half uur aan te komen, maar na een gevecht van een uur tegen wind en helling schatte ik nog steeds dat de rotsen op een half uur afstand lagen. Het was om gek van te worden. Ze lagen uiteindelijk ook nog eens een flink stuk van de weg en met veel duwen en adem happen kwam ik er ten slotte aan en kon, drie uur na mijn besluit om te stoppen vanwege de weersomstandigheden, op 4400m hoogte mijn tent in.
De volgende ochtend merkte ik pas hoe taai de klim was waar ik de vorige dag mee bezig was nu de wind afwezig was. Een man genaamd Jorge stopte zijn auto en vroeg of ik water nodig had. Ik zat niet ruim in mijn voorraad omdat het water in Jama bij het tankstation en de douane ondrinkbaar was geweest dus dit aanbod was welkom. Het zou wederom een mooie dag worden wat omgeving betreft, maar niet qua weersomstandigheden. Nog voor de helft van de middag naderde er noodweer. Onder een monsterlijke kei in het landschap schuilde ik voor een flinke hagelbui, een flinke hagelbui en een regenbui. Daarna was het een paar uur droog maar toen het opnieuw mis dreigde te gaan stopte ik vervroegd en zette de tent naast de dijk waarover de weg liep. Deze nacht zou ik slapen op ruim 4700m hoogte, nooit eerder lag ik zo hoog.
Bij het verlaten van de tent had de zon de strijd al weer verloren van de opkomende grijze massa. De temperatuur lag net boven nul. Na een uur fietsen kwam ik Jorge weer tegen. Hij had nu twee fietsers bij zich en één van hen vertelde dat ze net uit Bolivia kwamen en iedere dag halverwege de middag hadden moeten stoppen vanwege het weer. Hij vertelde me ook dat de hobbel die voor me lag de laatste was en dat het daarna 42 km omlaagsuizen was, naar San Pedro de Atacama op 2435 meter. Wooooot? Ik nam de hobbel, suisde, suisde en suisde, over een bijna rechte weg de laagvlakte in. Weg woestijn, weg bergen, weg wolken, ik reed onder een blauwe hemel in toenemende warmte ruim tweeduizend meter omlaag, op naar San Pedro de Atacama. En daar ga ik, hopelijk met waterkoker en stopcontact in mijn directe nabijheid (ja, ik zal mij vermoedelijk weer met een slaapzaal tevreden moeten stellen), weer een leuk nieuw tochtje uitstippelen. Ik vraag wel even de weersverwachting op. Ik ga niet twee weken door de regen rijden. Ik ben Pedrito Loco niet.

Reageer op dit reisverslag

Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley

Verslag uit: Chili, San Pedro de Atacama

Per fiets de wereld rond

Solo per fiets (deels ook te voet) de wereld bereizen: het oorspronkelijke idee was om alle continenten te bereizen van het ene naar het andere uiteinde, maar gaandeweg ontstond het plan om mij vooral te richten op de gebieden die mijn speciale interesse hebben, veelal lege gebieden. De focus van de reis lag dan ook niet zozeer op het kennismaken met andere culturen en het opdoen van sociale contacten, maar op het ondergaan van de grootsheid van de natuur, het aangaan van fysieke uitdagingen en het bestuderen van de psychologische effecten van het reizen.

(2012 Testrit Nederland (9 dgn, 1018 km))
(2012 Testrit Nederland - Spanje (37 dgn, 3511 km))

Deel 1
(2013 - 2014): Nederland – Indonesië, via Alpen, Balkan, Turkije, Georgië, Azerbeidzjan, de Kaspische Zee, Kazachstan, Oezbekistan, Kirgizië, China en Zuidoost - Azië
(365 dgn, 23001 km, €12,39 p.d.)

Deel 2
(2014): Australië: Darwin – Port Augusta en “tegen de klok in” naar Perth, afsluiting in Maleisië
(151 dgn, 11444 km, €12,10 p.d.)

Deel 3
(2015): Zuid - Amerika: Ushuaia (AR) – Atacames (EC), deels te voet (276 dgn, 13403 km, €10,23 p.d.)

Deel 4
(2016): Nederland - Japan (Europa, Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan, Zuid - Korea, Japan met op de 'terugweg' Thailand en Laos) (360 dgn, 22136 km, €10,50 p.d.)

Deel 5
(2017): Nederland - Roemenië, te voet (73 dgn, 2608 km, €10,06 p.d.)

Deel 6
(2017): Noord - Europa (o.a. IJsland, Scandinavië, de Baltische staten en Polen) (130 dgn, 10832 km, €9,63 p.d.)

Deel 7
(2017 - 2018): Zuid - Amerika II (Buenos Aires (AR) - Lima (PE), intermezzo in Mexico, Cuzco (PE) - Albina (SR)) (349 dgn, 21030 km, €12,84 p.d.)

Deel 8
(2018 - 2019): Marokko (Nice (FR) - Dakhla (EH) - Nador (MA)) (104 dgn, 7484 km, €8,63 p.d.)

Deel 9
(2019 - 2020): Afrika (Namibië, Zambia, Tanzania, Malawi, Mozambique, Zimbabwe, Botswana, Zuid - Afrika en opnieuw Namibië) (283 dgn, 17939 km, €11,81 p.d.)

Deel 10
(2020): West - Europa (233 dgn, 11594 km, €11,57 p.d.)

Totaal aantal reisdagen: 2371
Totaal aantal kms: 146.001
Totaal aantal fietsuren: 11651
Totaal aantal nachten wildkamperen: 1198
Totaal aantal overnachtingen in een tent: 1554
Totaal aantal hotels: 342

(Laatste update: 04/10/2020)
_________________

Landen, van meest naar minst favoriet:

1. Argentinië
Als je van fietsen in eindeloze leegtes en prachtige berggebieden houdt en tegen een windvlaag kunt dan is Argentinië wat mij betreft 's werelds beste optie om maandenlang te kunnen genieten van isolement en omgeving.

2. Australië
Wat een strijd was het, tegen vliegen, wind, hitte en immer hellende wegen. Fietsen in de outback doe je niet voor je lol. Maar fietsen hoeft niet altijd leuk te zijn, soms is het de uitdaging die telt. Wat resteert is de herinnering aan dat heroïsche gevecht in die fantastische bak ellende. Mag ik terug?

3. Kazachstan
Aan het steppeavontuur uit 2013 voegde ik drie ervaringen toe: een mooie tocht van Astana naar Bishkek door opnieuw een (grotendeels) leeg stuk Kazachstan, een verregende tocht door een net even te bevolkt hoekje van het land en een aangenaam verblijf van in totaal 12 dagen in Alma - Ata. Kazachstan is voor mij nu niet meer dat onbewoonde land, maar blijft desondanks een van mijn favoriete leegtes.

4. IJsland
Wow, is dit nog dezelfde planeet? Ik zag de meest wonderlijke landschappen en natuurverschijnselen en genoot van het isolement bij het doorkruisen van het eiland. Trotseer wind, kou, regen en vliegen en je wordt rijkelijk beloond.

5. Japan
Drie maanden lang leefde ik buiten, op een weinig gevarieerd dieet, want ik kon er haast niets betalen. Maar dat gaf niet, want Japan staat vol parken met sanitaire voorzieningen en stroom en je mag daar gewoon kamperen. En ook op het strand. Met name de westkust van hoofdeiland Honshu was mooi, van geïsoleerde strandjes tussen zwart gesteente tot kilometerslange zandleegtes met windmolens. Japan is een beschaafd en schoon land dat negativiteit volledig weggeplamuurd heeft. Maar het is ook een verrekt nat land, met al die regen. Of ben ik nu te negatief?

6. Chili
Chili bleek vooral een druilerig land te zijn, maar het heeft een belangrijke troef: de Atacama - woestijn. En dat is de droogste woestijn op aarde, met een gematigde temperatuur; ideaal voor prachtige fietstochten.

7. Namibië
De droge kustregio is fascinerend, met zijn zand - en steenvlaktes en duinen. Andere smaken: rijden tussen de omheiningen van boerenbedrijven, of langs bush met hutten, vee en mensen. Het land heeft ruimte en een uitgebreide infrastructuur, goed voor maandenlang fietsen, en volop voorzieningen zoals supermarkten en campings. Aantrekkelijk fietsland.

8. Kirgizië
Het land van de bergweiden, de valken, de paarden en de yurts. Maar nu ik ook in het zuiden van het land ben geweest, weet ik dat het ook het land is van landbouwgronden, kuddes op de weg en stront, veel stront. Desondanks een zeer interessant fietsland.

9. Tadzjikistan
Komend vanuit Kirgizië was het eerste deel van de Pamir Highway een fantastische ervaring. Highway dient hier niet vertaald te worden met snelweg maar met hoge weg: de hoogste pas lag op 4655m. Nog nooit fietste ik in zo’n hooggelegen woestijn. Toen de daling inzette ging de spanning er wat vanaf en uiteindelijk werd de omgeving alledaags: landbouw, vee, huisjes. Toch werd deze tocht één van de hoogtepunten uit mijn fietsleven.

10. China
Wonderlijk vreemde wereld, totaal verschillend van welk land dan ook. Lelijkheid, lawaai en slechte wegen, maar de mensen, de hooglanden, het eten, de fysieke uitdagingen en de bijzondere ervaringen maken dit alles meer dan goed.

11. Thailand
Spannende badplaatsen, snelle wegen, fraaie tempels en beelden, uitstekende voorzieningen. Thailand heeft het.

12. Maleisië
Mooie spots, goede wegen en voorzieningen, en een aangenaam verblijf in Melaka.

13. Oezbekistan
Warme herinneringen aan hete dagen in het isolement van de steppe. Aan oriëntaalse verblijven met 's werelds meest fantastische ontbijtbuffetten. En aan mijn kortstondige vriendschap met de kinderen van Üchqorgon. Maar ik draaide volledig door in de bewoonde gebieden. Het joelen, het fluiten, het toeteren, fietsende jongens die me opwachtten en traag voor mijn wielen gingen rijden; het maakte me woest. Ik heb kennisgemaakt met de allerzwartste kant van mezelf.

14. Bolivia
Het was een mooie wereld, die Boliviaanse hoogvlakte. Nooit gedacht dat ik me zou begeven in een gebied waar het uiteindelijk - 18 graden zou worden en dat ik daar nog knap probleemloos doorheen zou reizen. Maar halverwege, toen ik van Sucre via Cochabamba naar la Paz reed, werd de wereld om me heen alledaags en zag ik vooral landbouwgebieden.

15. Guyana
Land bij uitstek voor de avonturier. Tussen Lethem en Linden (evenals de overige plaatsen in Guyana tjokvol koloniale historie) liggen honderden kilometers praktisch onbewoond regenwoud met ongeasfalteerde wegen. En met fraaie lodges. Je waant je in het hart van Afrika. De kustroute kan wat claustrofobisch aandoen, iedere 500m rijd je een nieuw dorp binnen.
16. Brazilië
Dit land verraste me, door de variatie in het landschap, zelfs als het om landbouw ging, door het goede ontbijt, door het avontuur op ongeasfalteerde trajecten in de Amazone en in nationale parken. Minpunt: in het droge seizoen wordt veel droge vegetatie verbrand en dat heeft gevolgen voor de luchtkwaliteit.

17. Zuid - Afrika
In een vrij lege uithoek van Zuid - Afrika fietste ik door prachtige landschappen en keek ik 's avonds vaak naar een schitterende hemel. Maar wat staan er extreem veel hekken in dit land!

18. Marokko / Westelijke Sahara
Zeer gevarieerd land, waarin ik vooral woestijn en bergen opzocht. Vriendelijke, behulpzame bevolking. Fraaie architectuur, mystiek en sterrenpracht. Maar... Marokko is een politiestaat en dat kan beklemmende vormen aannemen. Grand frère te regarde. En dat kost Marokko strafpunten.

19. Georgië
Bijzonder mooie trajecten, en bijzonder leuke verblijven in hostels.

20. Vietnam
De vlakke kustroute na die slopende bergen in Noord - Laos, het spontane volk, het Phong Nha Ke Bang National Park en het Easy Tiger hostel, een week in Hoi An... Onverwacht aangenaam land.

21. Laos
Zware trajecten, slechte voorzieningen, uitputting. En bier in Luang Prabang en Vientiane. Dat was tijdens mijn eerste verblijf, in het noorden van Laos. Mijn tweede tocht voerde door de Middeleeuwen in het hart van Laos. Kraampjes, bewoning langs de weg, veel kinderen, vuurtjes. Alleraardigst. Voor een paar weken.

22. Spanje
Mijn eerste grote uitdaging, dwars door het hart van dit land. Bergen, kaal gesteente, meren, uitgestorven dorpjes en een mooi nationaal park. Ook mijn tweede tocht langs de oostkust beviel goed, ondanks de sinaasappelvelden was er genoeg ruimte voor avontuur, m.n. het kamperen bij allerlei soorten ruïnes. Op de derde tocht kriskras door het binnenland had ik gemengde ervaringen: in het zuiden vooral landbouw, in het noorden veel variatie in het landschap.

23. Nederland
Zeer uitgebreid fietsnetwerk en opvallend veel natuur voor zo’n bevolkt land, al zijn provincies als Drenthe, Overijssel en Noord - Brabant geschikter om te fietsen en wildkamperen dan de Randstad.

24. Zuid - Korea
Tot in de puntjes verzorgd land met uitstekende fietsvoorzieningen, en ook nog eens erg aardige mensen. Of: rijstveld met tamme kust, vol werkende en recreërende mensen. Ondanks de zomerse hitte was dit een comfortabel land, maar spanning moet je elders zoeken.

25. Peru
Mijn eerste tocht door Peru die vooral door de Andes liep was een serieuze tegenvaller. Het Andesgebergte bleek ontbost, overbevolkt en beklemmend te zijn; misschien dat slechts 5% van de route door mooie canyons en over lege hoogvlaktes voerde, verder reed ik vooral langs akkers, honden en mensen. Hoe langer ik er fietste, hoe meer Peru een nachtmerrie werd, mede door het zware terrein en de dreiging van beroving. Mijn tweede tocht door de woestijn aan de kust was een geweldige ervaring: een desolate omgeving die tot de verbeelding sprak, goede voorzieningen onderweg en een prettige sfeer. Gemengde gevoelens dus bij dit land.

26. Zweden
Pretentieloos; eindeloze bossen bomvol muggen. En laat ik nou net houden van schier eindeloze stukken natuur met een uitdaginkje.

27. Duitsland
Mijn waardering voor dit land is gegroeid in de loop der jaren. Ik voel me er prettig, de mensen zijn aardig, de voorzieningen zijn goed, er is veel ruimte en veel bos langs de weg om te kamperen.

28. Mexico
Goede voorzieningen op het vasteland, maar de omgeving inspireerde me niet. Bovendien kreeg ik het aan de stok met de luchtvervuiling. Dat was allemaal anders op het prachtige schiereiland Baja California met zijn woestijnen en cactussen. Toch krijgt Mexico net als Cambodja strafpunten vanwege de veiligheidsproblemen waarmee het te kampen heeft.

29. Botswana
Genoeg leegte voor lange ritten in isolement. Zand, struiken en veepoep; met meer variatie in het landschap had dit land hoger geëindigd. Ook nét even te bewoond en teveel prikkeldraad om relaxed te kunnen kamperen.

30. Turkije
Tien meter omhoog, en weer omlaag, omhoog, omlaag, met links en rechts landbouwgrond. Geregeld saai, daar in centraal Turkije. Ik had mijn eerste dip. Maar er waren ook fantastische snelle stukken langs de Zwarte Zee, schitterende berggebieden en vriendelijke mensen.

31. Indonesië
Indonesië pakt je bij je lurven en blijft je door elkaar schudden. Lachend blijft het land prikken met een wijsvinger in je borst: ‘Hello, misteeeeeeeer!’. Na een paar weken dacht ik: ‘Hou daarmee op’. Maar dat kon ik vergeten. Het land dreef me tot op de rand van de waanzin, met name op Java. Maar Indonesië was ook het land waar ik rondfietste alsof ik een popster was, zo vaak wilde de jeugd met mij op de foto. De voorzieningen onderweg waren nergens ter wereld zo goed als hier en ook was er geregeld korting op chique hotelkamers, met een ontbijtbuffet in de ochtend. En op Bali had ik een leuke week in Ubud én in Kuta, tussen de backpackers. Ik kreeg het niet cadeau maar wat resteert is een waardevolle herinnering.

32. Azerbeidzjan
De echte waardering voor dit land kwam pas na een half jaar. De stijgende temperatuur, die lange hete weg naar Baku met links en rechts prairies en spoorlijnen, het verlangen naar de uitdaging in Kazachstan, het verblijf in Baku, wachtend op het moment dat ik de Kaspische Zee kon oversteken. Het drukt de herinnering aan al die aandachttrekkende wegarbeiders naar de achtergrond. Ik denk er met genoegen aan terug.

33. Oostenrijk
Altijd mooi. Maar beide keren dat ik er was, in april en juli, waren zonnige dagen uitzonderingen en regen de norm.

34. Bulgarije
Het was een beetje alsof ik weer in Kazachstan reed. Cyrillisch alfabet, monumenten, pleinen en Sovjetkunst. En: echte natuur. Dat had ik, komend uit olijfgaard Griekenland, gemist.

35. Zwitserland
Mooi, verzorgd land. Wel wat aan de krappe kant, de Zwitserse leefwereld bevindt zich altijd tussen twee bergwanden.

36. Zimbabwe
Prima verblijf in Harare en Bulawayo, ruimte voor rust en cultuur. Soms mooie natuur, met grote stenen in het landschap. Financieel is dit land een uitdaging, met zijn gebrek aan contant geld. Gastvrije mensen, maar ook veel gestaar.

37. Suriname
Tropisch land vol fascinerende herinneringen aan Nederland en ook veel gesprekken met leuke mensen, in het Nederlands. Een serieus probleem echter zijn de vele branden die er woeden, met een desastreuze invloed op de luchtkwaliteit en de leefbaarheid.

38. Zambia
Vier weken fietste ik door dit land, maar heb ik het ook gezien? Mijn zicht werd namelijk nogal beperkt door struiken en bomen langs de weg. Wat wel indruk maakte waren de Victoria Falls, de gastvrijheid van de mensen en de sfeervolle lodges.

39. Kroatië
Schitterende afdaling naar de kust, mooi zicht op de vele eilanden. Leuke avond op een camping in wording, aan een meer. Maar ook veel regen.

40. Montenegro
Lang was ik er niet, maar toch maakte dit bergstaatje indruk. De omgeving maar ook de mensen. Gratis op de camping, aangeboden fruit. Leuk.

41. Noorwegen
De laaggelegen delen van Noorwegen konden me niet zo bekoren omdat Noren overal in de natuur lukraak hun tweede huis neerzetten; ik kreeg het idee dat ik door een eindeloos bungalowpark reed. Maar ik reed ook over hoogvlaktes met resten sneeuw en keek er mijn ogen uit.

42. Slovenië
Imponerende entree in een nationaal park, komend vanuit een hoekje van Italië. Leuke nacht op een camping. Eerste hostel in Ljubljana, veel contact met medereizigers.

43. Cambodja
Mooie ervaringen, met name de overnachtingen bij NGO’s en in een bamboehut. Maar wel steeds die donkere wolk van dreigende onveiligheid.

44. Frankrijk
Lange aaneenschakeling van rotondes. Maar toch ook mooie natuur, stille dorpen en stijlvolle vrouwen.

45. Denemarken
Alleraardigste gratis kampeerstekken met eenvoudige voorzieningen. Verder vlak, winderig en met een tamelijk bewoonde kuststrook (veel woningen in de duinen).

46. België
Wat België zo interessant maakte voor mij was de mogelijkheid om lange stukken rechtuit te fietsen, hetzij op of langs provinciale wegen, hetzij langs kanalen (jaagpaden). Wildkamperen is er ook vrij goed te doen.

47. Portugal
Interessant waren de kust en het Parque Natural da Serra da Estrela. Verder is Portugal toch vooral een verzameling valleitjes vol honden.

48. Tsjechië
Praag blijft een mooie stad. Verder had ik vooral te maken met een glooiend landschap met geregeld bos en soms een dorp. Prima land om doorheen te trekken, maar niet speciaal.

49. Slowakije
Glooiend landschap met geregeld bos en soms een dorp. Prima land om doorheen te trekken, maar niet speciaal.

50. Polen
Landbouw, bossen waarin het goed kamperen is, en de voorzieningen zijn in orde. Wel veel glas op de weg en dronkenschap.

51. Hongarije
De tocht door een waterrijk natuurgebied bleef hangen, evenals de liederlijke bevolking bij mijn entree in het land. Prima land om doorheen te trekken, maar niet speciaal.

52. Italië
Tuinbouwgebied met honden.

53. Griekenland
Olijfgaard met honden.

54. Mozambique
Doodzonde. Dit had één van de mooiste fietslanden op aarde kunnen zijn. Een Australië zonder overdreven veel vliegen of hitte. Maar Mozabikanen steken graag hun natuur in brand. Dat is hun goed recht, het is hun land. Maar ik hoef die zwartgeblakerde aarde niet te zien. Doei.

55. Malawi
De soms prachtige lodges aan Lake Malawi redden de eer van dit land. Want de routes zijn saai, de lucht is ongezond, het is er druk en nergens kwam ik kinderen tegen die vervelender waren dan in dit armoedige land.

56. Tanzania
Veel accommodatie, vaak in orde. Zeer goedkoop land ook. Vleugje avontuur in bossen vol tseetseevliegen. Wel een land waar bijna niets te krijgen is, waar smakeloos eten geserveerd wordt, waar overal land in brand staat en slechte muziek klinkt en waar ik nergens een oord aantrof met een beetje sfeer. Tanzania is armoedig en zonder enige franje.

57. Ecuador
Enorm gevarieerd land: jungle, duinen, bergen, polders, plantages. Toch slaat de meter door naar de verkeerde kant. Eigenlijk is het gewoon een druk, lawaaiig en onveilig ontwikkelingsland.

58. Finland
In potentie een interessant land met veel bossen en meren. Maarja, het regent er permanent. Mijn tocht veranderde in een vluchtpoging.

59. Roemenië
Mijn verblijf in Boekarest was geweldig en ook andere steden waren aangenaam om te vertoeven. Maar wat ben ik geschrokken van het platteland. Het staren, het bedelen, de valse honden, in een decor met paardenkarren en lijkstoeten. Was dit Europa anno 2017? Of had dit land eigenlijk tussen Armenië en Azerbeidzjan moeten liggen? Er waren ook mooie ervaringen met behulpzame en vrijgevige mensen, maar het beeld van een sterk achtergebleven land bleef hangen.

60. Albanië
Sterk vervuild, achtergebleven, Kaukasus - achtig landje in een anoniem hoekje van Europa. Curieuze nachten op een Nederlandse camping, met een ‘huurmoordenaar’ en ‘maffiabaas’ in een hostel en in mijn tent voor het hotel van een innemend pisventje. Toch een beetje een domper, dit land.

In Bosnië, Hongkong, Singapore, Luxemburg, Monaco, Estland, Letland, Litouwen, Andorra en Liechtenstein fietste ik te kort om een oordeel te kunnen geven.

Grootste dagafstand
01 Haccourt (BE) - Hellevoetsluis (NL) - 31/07/2020 257,51 km
02 Vittangi (SE) - Grens FI - NO (FI) - 08/08/2017 215,20 km
03 Coober Pedy (AU) - Glendambo (AU) - 08/09/2014 209,15 km
04 Kempele (FI) - Viitasaari (FI) - 26/08/2017 203,77 km
05 Alta (NO) - Nordkapp (NO) - 11/08/2017 201,30 km
06 Dorotea (SE) - Sorsele (SE) - 02/08/2017 191,15 km
07 Akçakale (TR) - Arhavi (TR) - 12/06/2013 184,71 km
08 Probollingo (ID) - Gilimanuk (ID) - 15/03/2014 182,76 km
09 Hellevoetsluis (NL) - Kluisbergen (BE) - 28/04/2012 179,82 km
10 Noordwolde (NL) - Houten (NL) - 14/08/2020 178,27 km

Grootste dagklim
01 Buena Vista - Canta (PE) - 28/03/2018 2389m
02 Huara (+13km) - Huara (+73km) (CL) - 07/07/2015 2246m
03 Vilar Seco - Covilhã (PT) - 25/03/2020 2212m
04 Baiyangxiang - Baiyangxiang (+70km) (CN) - 07/10/2013 2202m
05 Fiesch - Tavanasa (CH) - 17/07/2020 2140m
06 Valdelosllanos - Los Molinos (ES) - 04/03/2020 2076m
07 El Pla de Sant Tirs (ES) - Vaychis (FR) - 08/07/2020 2012m 0
8 La Poma - Abra del Acay (+13) (AR) - 14/01/2018 1980m
09 Yuanyang (+15km) - Luchun (+5km) (CN) - 16/10/2013 1905m
10 Los Molinos - Navalmoral de la Sierra (ES) - 05/03/2020 1874m

Langste fiets - /loopdag (excl. pauzes)
01 Haccourt (BE) - Hellevoetsluis (NL) - 31/07/2020 15:02:00
02 Alta (NO) - Nordkapp (NO) - 11/08/2017 14:51:23
03 Vittangi (SE) - Grens FI - NO (FI) - 08/08/2017 14:17:17
04 Dorotea (SE) - Sorsele (SE) - 02/08/2017 13:12:08
05 Haurvig (DK) - Svankaer (DK) - 12/07/2017 12:17:35
06 Noordwolde (NL) - Houten (NL) - 14/08/2020 12:01:00
07 Junin ( - 32km) (PE) - Huánuco ( - 82km) (PE) - 31/08/2015 11:46:00
08 Matasaru (RO) - Boekarest (RO) - 15/04/2017 11:45:32
09 Nyjidalur airport (IS) - Thorisvatn (IS) - 26/06/2017 11:43:40
10 Talavera (ES) - Navalvilar (ES) - 22/02/2020 11:35:00

Hoogste pas
01 Abra del Acay (AR) - 14/01/2018 4895m
02 Paso de Jama - San Pedro de Atacama (CL) - 05/02/2018 4831m
03 Abra Pirhuayani (PE) - 15/07/2018 4725m
04 Abra Yanashalla (PE) - 04/09/2015 4720m
05 Ak - Baital pas (TJ) - 17/06/2016 4655m

Langste verblijf land
01 Argentinië - 149 dagen (5x bezocht)
02 Portugal - 127 dagen (2x bezocht)
03 Australië - 123 dagen (1x bezocht)
04 Peru - 115 dagen (3x bezocht)
05 Chili - 112 dagen (4x bezocht)

Langste verblijf stad
01 Nabainhos (PT) - 92 dagen (1x bezocht)
02 Boekarest (RO) - 16 dagen (2x bezocht)
02 Upington (ZA) - 16 dagen (2x bezocht)
04 Bishkek (KG) - 15 dagen (5x bezocht)
05 Paramaribo (SR) - 14 dagen (3x bezocht)

Langste onafgebroken reeks fiets-/loopdagen (halve dag: 1,75 - 5,25 uur, hele dag: 5,25 uur of meer)

01 Málaga (ES) - Douro (PT) - 2020 32,5d (3290 km)
02 Fukuoka (JP) - Miyako ( - 42km) (JP) - 2016 30d (2538 km)
03 Hellevoetsluis (NL) - Praag (CZ) - 2017 26,5d (1033 km, te voet)
04 Trelew (AR) - San Rafael (AR) - 2017 25d (2265 km)
05 Nabainhos (PT) - Feldkirch (AT) - 2020 23d (2622 km)
06 Mazatlan (MX) - Mexicali (MX) - 2018 21,5d (1933 km)
07 Sorgues (FR) - Manfredonia (IT) - 2016 20,5d (1757 km)
08 Roda de Bera (ES) - Bouarfa (MA) - 2018 20,5d (1696 km)
09 Manaus (BR) - Georgetown (GY) - 2018 20,5d (1597 km)
10 Bouarfa (MA) - Dakhla (EH) - 2018/2019 19,5d (2257 km)

Langste onafgebroken reeks wildkampeernachten (kamperen op niet-toegewezen plekken en zonder gebruikmaking van douche of elektriciteit)
01 Castro Verde (PT) - Douro (PT) - ‐ - 2020 27x
02 Hellevoetsluis (NL) - Praag (CZ) - 2017 26x
03 Nabainhos (PT) - Feldkirch (AT) - 2020 23x
04 Praag (CZ) - Debrecen (HU) - 2017 19x
05 San Rafael (AR) - Cafayate (AR) - 2017/2018 19x
06 El Chalten (AR) - Coyhaique (CL) - 2015 18x
07 Buenos Aires (AR) - Trelew (AR) - 2017 18x
08 Puerto Montt (CL) - Malargüe (AR) - 2015 17x
09 Darwin (AU) - Alice Springs (AU) - 2014 16x
09 Hellevoetsluis (NL) - Sorgues (FR) - 2016 16x

Langste onafgebroken reeks tentovernachtingen
01 Darwin (AU) - Perth (AU) - 2014 123x
02 Mutoko (ZW) - Karasburg (NA) - 2019 96x
03 Fukuoka (JP) - Osaka (JP) - 2016 79x
04 Kristiansand (NO) - Hellevoetsluis (NL) - 2017 74x
05 Igoumenitsa (GR) - Sofia (BG) - 2016 39x
06 Hellevoetsluis (NL) - Manfredonia (IT) - 2016 38x
06 Keflavik (IS) - Keflavik (IS) - 2017 38x
08 Aus (NA) - Opuwo (NA) - 2019 36x
09 Windhoek (NA) - Monze (ZM) - 2019 35x
10 Nabainhos (PT) - Hellevoetsluis (NL) - 2020 35x

Langste onafgebroken reeks dagafstanden >= 100 km
01 Vilariça (PT) - Feldkirch (AT) - 2020 18x (2164 km)
02 Warschau (PL) - Hellevoetsluis (NL) - 2017 11x (1442 km)
03 Hellevoetsluis (NL) - Sorde de l'Abbaye (FR) - 2012 10x (1465 km)
04 Hellevoetsluis (NL) - Nørre Rubjerg (+2km) (DK) - 2017 10x (1243 km)
05 Tumpen (AT) - Hellevoetsluis (NL) - 2020 9x (1165 km)
06 Bouanane ( - 40) (MA) - Assa ( - 17) (MA) - 2018/2019 9x (1010 km)
07 Faset ( - 33km) (NO) - Jokkmokk ( - 15km) (SE) - 2017 8x (984 km)
08 B'xiang (+70km) (CN) - Yuanyang (+15km) (CN) - 2013 8x (970 km)
09 Kununurra (+90km) (AU) - Broome ( - 20) (AU) - 2014 8x (931 km)
10 Kulgara (+85km) (AU) - Afsl. B55 Wilmington (AU) - 2014 7x (895 km)

Recente Reisverslagen:

08 November 2020

De bij voorkeur absurdistische titel

08 Oktober 2020

Een honds verlangen naar kwark

11 September 2020

Groningen leeuwvrij!

16 Augustus 2020

De uiige zeeëend

21 Juli 2020

Europees kampioen motorwerpen
Richard

Actief sinds 16 Feb. 2013
Verslag gelezen: 1137
Totaal aantal bezoekers 313576

Voorgaande reizen:

03 April 2013 - 22 September 2020

Per fiets de wereld rond

31 Oktober 2020 - 30 November -0001

Wederwaardigheden in een klein bestaan

Landen bezocht: